12 vragen over schenkbelasting

Wil je schenken of ontvang je binnenkort een schenking? Lees hier twaalf vragen en antwoorden over schenkbelasting en vind uit op welke wijze je het beste kunt schenken. We gebruiken de vrijstellingen die gelden in 2021.

Rechts vind je een overzicht van de vragen die we op deze pagina beantwoorden.

1. Wat is een schenking?

Voor de Belastingdienst is iets een schenking als jij iemand iets geeft waardoor die ander rijker wordt en jij armer.
Schenken kan op verschillende manieren. Je kunt bijvoorbeeld geld schenken. Een andere vorm van schenken is als je een huis te goedkoop verkoopt aan iemand anders. Een schenking is ook iemand renteloos geld lenen zonder dat je opschrijft dat je het bedrag op elk moment kunt terugvragen. 

2. Hoeveel schenkbelasting betaal je?

Ontvang je een schenking? Dan moet je in de meeste gevallen schenkbelasting betalen. Er zijn ook vrijstellingen. Dat zijn bedragen waarover je geen schenkbelasting betaalt. De bekendste vrijstellingen zijn de vrijstelling voor schenkingen van ouder aan kinderen en de vrijstelling voor schenkingen aan kleinkinderen en anderen.
Gaat het om een grotere schenking? Dan moet je vaak wel schenkbelasting betalen. Hoeveel je betaalt, hangt af van wie de schenker is en hoeveel je krijgt. Over een schenking van je ouders betaal je minder schenkbelasting dan bij een schenking van iemand anders. 

Er zijn verschillende vrijstellingen voor schenkbelasting. De vrijstelling mag je aftrekken van het bedrag van de schenking. 

3. Mag de schenker de schenkbelasting betalen?

Als jij een schenking ontvangt, mag de schenker ook in jouw plaats de schenkbelasting betalen. Dat heet “netto” of “vrij van recht” schenken. De schenker betaalt dan meer belasting, omdat het betalen van de belasting ook weer telt als een schenking.

4. Welke vrijstellingen zijn er?

Er bestaan verschillende soorten vrijstellingen.

Algemene vrijstelling:

Iemand mag je in 2021 €3.244 schenken zonder dat je hier belasting over betaalt.

Vrijstelling voor schenking aan kinderen:

Je ouders mogen jou in 2021 €6.604 onbelast schenken. Schenken ze meer? Dan betaal je schenkbelasting over het bedrag boven €6.604. 

Eenmalige verhoogde vrijstelling voor kinderen van 18 tot 40 jaar:

Je ouders mogen jou eenmalig een hoger bedrag onbelast schenken als je tussen 18 en 40 jaar bent. In 2021 is dit bedrag €26.881. Je ouders kunnen dit bedrag ook aan je partner schenken als je partner tussen 18 en 40 is en jijzelf niet. 

Vrijstelling voor dure studie of woning:

Je kunt gebruik maken van een hogere vrijstelling als je ouders geld schenken en jij het bedrag gebruikt voor een dure studie of woning. Voor een studie is de vrijstelling €55.996. Voor je eigen woning is dat €105.302. De hoge vrijstelling voor je eigen woning geldt ook als je het bedrag van iemand anders dan je ouders krijgt.

5. Moet je schenkingen bij elkaar optellen?

Als je van verschillende personen een schenking krijgt, hoef je deze voor de schenkbelasting niet bij elkaar op te tellen. Alleen als allebei je ouders een schenking doen, moet je deze bij elkaar optellen. Dit geldt ook als je ouders gescheiden zijn.
De schenkingen die vallen onder de eenmalige vrijstellingen die je van één persoon ontvangt, moet je altijd bij elkaar optellen. Schenkingen die vallen onder de jaarlijkse vrijstelling hoeven hier niet bij te worden opgeteld.

6. Welke voorwaarden zijn er voor schenkingen voor een dure studie?

• De kosten van de studie zijn minimaal € 20.000 per jaar (exclusief levensonderhoud).
• De schenking loopt via de notaris.
• Je moet aantonen dat je het geld binnen twee jaar echt aan je studie hebt besteed.
• Je moet tussen de 18 en 40 jaar oud zijn. 
• Je mag niet eerder al een onbelaste 'grote' schenking hebben gekregen.

In de toekomst heb je geen recht op een andere hoge vrijstelling, bijvoorbeeld voor het kopen van een huis.  

7. Welke voorwaarden zijn er voor schenkingen voor een woning?

• Je kunt deze vrijstelling alleen gebruiken als je tussen de 18 en 40 jaar oud bent.
• Verder moet je het geld gebruiken voor het kopen van een woning, het aflossen van de hypotheek, het verbeteren en onderhouden van de woning, het afkopen van erfpacht of het aflossen van een restschuld.
• Je moet schriftelijk aantonen dat je het geld hiervoor hebt gebruikt.
• Wil je het geld besteden aan de verbetering van of onderhoud aan je huis? Dan moet je het bedrag uitgeven binnen twee jaar na ontvangst van de schenking.
  
  

8. Moet je belastingaangifte doen voor een schenking?

Je moet altijd aangifte doen als je in een jaar meer dan €6.604 van je ouders hebt ontvangen of meer dan €3.244 van een ander. Je kunt online een aangifteformulier (link naar de website van de Belastingdienst) invullen. Stuur de aangifte op voor 1 maart van het jaar dat volgt op het jaar waarin je de schenking ontving. Krijg je in 2021 een schenking? Doe dan vóór 1 maart 2022 aangifte.

9. Wat betekent een schenking voor de erfbelasting?

Een schenking wordt vaak gedaan als voorschot op de erfenis. Schenkingen zorgen ervoor dat de erfenis lager wordt. Daardoor betalen de nabestaanden minder erfbelasting. Als de schenker binnen 180 dagen na een schenking overlijdt, wordt de schenking door de Belastingdienst gezien als onderdeel van de erfenis. Je moet dan alsnog erfbelasting betalen over de schenking.

10. Wat is een papieren schenking?

Bij een papieren schenking houdt de schenker het geld. Hij schenkt alleen op papier. Op die manier kun je wel gebruik maken van de vrijstelling van schenkbelasting. Als de schenker dan overlijdt, hoeft er ook minder erfbelasting te worden betaald.

Je moet een papieren schenking wel vastleggen bij de notaris. En de schenker moet elk jaar rente betalen aan de ontvanger. De papieren schenking wordt namelijk gezien als een schuld van de schenker aan de ontvanger. Als er één jaar geen rente wordt betaald, betaal je alsnog over het hele bedrag erfbelasting.

11. Wat is een uitsluitingsclausule?

Als je geld krijgt van je ouders, willen ze vaak dat het geld niet (deels) naar jouw partner gaat bij een scheiding of als je komt te overlijden. Ze kunnen dit voorkomen met een zogenaamde uitsluitingsclausule. De notaris weet hoe dit werkt.

12. Is een uitsluitingsclausule nog steeds nodig met het nieuwe huwelijksrecht?

Wie na 1 januari 2018 trouwt, valt onder het nieuwe huwelijksvermogensrecht. Schenkingen en erfenissen blijven van de partner die het schenking of erfenis ontvangt. Ze vallen niet in de gemeenschap van goederen met de huwelijkspartner. Toch is het nog steeds slim om bij een schenking of in een testament een uitsluitingsclausule op te nemen.