Werk: arbeidsvoorwaarden, cao en andere (juridische) zaken

Voor je aan de slag gaat, bespreek je met je werkgever de arbeidsvoorwaarden. Deze komen uiteindelijk in je arbeidsovereenkomst. Wat staat daar allemaal in? 

Rechts vind je een overzicht van de onderwerpen op deze pagina.

Lees je arbeidsovereenkomst

In deze overeenkomst staan de afspraken tussen jou en je werkgever over bijvoorbeeld het aantal uren dat je werkt en wat je verdient of in welke salarisschaal je valt. Ook kun je hier vaak terugvinden hoeveel vakantiedagen je hebt en wat je werktijden zijn. 

Tijdelijke of vaste arbeidsovereenkomst

Vaak biedt een werkgever eerst een tijdelijk contract aan. Meestal is dat een arbeidsovereenkomst voor 1 jaar. Je werkgever mag daarna nog 2 tijdelijke contracten aanbieden. Daarna heb je recht op een vast contract. Er zijn wel uitzonderingen mogelijk. 

Proeftijd

In je arbeidsovereenkomst kan een proeftijd staan. Tijdens deze proeftijd kunnen jij en je werkgever allebei het contract opzeggen. Ook voor de lengte van de proeftijd gelden wettelijke regels. 

Concurrentie- en/of relatiebeding

In je arbeidsovereenkomst kan een concurrentie- en/of relatiebeding staan. Het concurrentiebeding houdt in dat je een bepaalde tijd niet bij een andere werkgever mag werken. Of je mag geen eigen bedrijf starten. In een relatiebeding staat dat je geen relaties van je werkgever mag meenemen naar een andere werkgever of je eigen bedrijf.
Je werkgever kan naar de rechter stappen als je je niet aan deze afspraken houdt. Is de rechter het eens met je werkgever dan kan de rechter je veroordelen tot het betalen van een bedrag aan je werkgever. Daarom is het belangrijk dat je je arbeidsovereenkomst goed leest voor je een handtekening zet.
En ga je op zoek naar ander werk? Lees dan je arbeidsovereenkomst nog een keer. 

Val je onder een cao?

Een cao is een collectieve arbeidsovereenkomst. Werkgevers en de vakbonden maken in de cao afspraken over werk, pensioen en salaris. Een cao kan gelden voor alle werkgevers in een bedrijfstak (bijvoorbeeld de horeca). Sommige (grote) werkgevers hebben een eigen cao. In je arbeidsovereenkomst staat vaak een verwijzing naar de cao. Is er geen cao? Dan maak je zelf afspraken met je werkgever.

Salaris en vakantiegeld

In de arbeidsovereenkomst staat hoeveel je verdient. Vaak gaat het om een bedrag per maand. Soms zie je ook wel een bedrag per uur of week. Of je ziet in welke schaal je functie valt. Kijk ook of je recht hebt op extra salaris, bijvoorbeeld op feestdagen of bij overwerk. In je contract staat ook of je recht hebt op vakantiegeld, een eindejaarsuitkering of een bonus.

Salarisverhoging

De overheid heeft geen regels vastgelegd over een jaarlijkse verhoging van je salaris. Val je onder een cao? Dan worden daarin afspraken gemaakt over de loonsverhoging. Als je geen cao hebt, moet je zelf met je werkgever onderhandelen over een salarisverhoging.

Vergoeding voor reiskosten

Als je naar je werkplek moet reizen, kun je vragen of je werkgever de reiskosten wil betalen. Je werkgever kan een bedrag per gereisde kilometer vergoeden. Tot €0,23 per kilometer betaal je geen belasting over de vergoeding. Krijg je meer? Dan telt dat mee als loon. Daarover betaal je dan belasting.
Reis je met het openbaar vervoer? Dan kan je werkgever de werkelijke kosten vergoeden of een bedrag van €0,23 per kilometer. Er geldt een speciale regeling als je met een collega carpoolt.

Leaseauto van je werkgever

Bij sommige banen krijg je een leaseauto. Bedenk vooraf of je die auto ook in je vrije tijd gaat gebruiken. Doe je dat wel? Dan krijg je te maken bij de bijtelling voor privégebruik. Er wordt dan een bedrag bij je inkomen opgeteld. Daarover betaal je belasting. Hoeveel belasting je betaalt, hangt af van de nieuwwaarde van je auto, of je een elektrische auto hebt of niet en de hoogte van je inkomen. Je hebt geen bijtelling als je alle gereden kilometers noteert en kunt laten zien dat je de auto op jaarbasis minder dan 500 kilometer voor privé-ritjes gebruikt. 

En wat staat er op je loonstrook?

Misschien had je eerder al bijbaantjes. Dan kreeg je ze ook al wel: de loonstrookjes. Loonstrookjes zijn ingewikkeld. Er staan allerlei afkortingen en bedragen op. Wat betekenen die afkortingen? Hieronder vind je een link met een uitleg van een voorbeeldloonstrook. Misschien heb je er wat aan, ook al ziet jouw loonstrook er anders uit.

De loonheffingskorting

De loonheffingskorting is een korting op de belasting die je moet betalen over je inkomen. Voor je begint met werken krijg je van je werkgever een formulier waarin je moet aangeven of hij bij het betalen van je loon rekening moet houden met deze korting. Vaak is het goed om dat wel te doen. Heb je meerdere werkgevers naast elkaar? Dan kun je het beste de loonheffingskorting door 1 werkgever laten toepassen. Geef aan je andere werkgevers door in dat je dat niet wilt. Zo voorkom je dat je later geld moet betalen aan de Belastingdienst als je aangifte inkomstenbelasting doet.

Bekijk de website van het Juridisch Loket

Op de website van het Juridisch Loket vind je veel vragen en antwoorden over werk. Bekijk deze pagina's.

Hulp voor jongeren met een chronische ziekte of beperking

Heb je een chronische ziekte of beperking en wil je aan de slag? Neem dan eens contact op met Emma at Work (link naar de website Emma at Work). Emma at Work gaat samen met jou op zoek naar een passende baan.