Een relatie beëindigen heeft altijd grote impact: emotioneel, praktisch en financieel. Voor Ilse (56), zelfstandig communicatieadviseur en moeder van twee inmiddels studerende kinderen, betekende haar relatiebreuk ook dat ze opnieuw naar haar pensioen moest kijken. “Je gaat er financieel sowieso op achteruit. Dat is een gegeven. Maar pas als je alleen verdergaat, realiseer je je hoe belangrijk het is dat je je pensioen goed regelt.”
“Na mijn scheiding moest ik ook mijn pensioenbeeld bijstellen”
Tijdens haar relatie speelde pensioen nauwelijks een rol in Ilse’s gedachten. “Het leek altijd iets voor later, voor oude mensen,” vertelt ze. Toen ze in 2005 als zzp’er begon, stortte ze trouw de bedragen die ze volgens de fiscale regels mocht aftrekken voor haar pensioen. “Dat voelde netjes. Ik deed wat mocht en wat hoorde. Verder dacht ik er niet zoveel over na.”
Vier jaar geleden liep het stuk. Niet alleen haar relatie, maar daarmee ook haar toekomstbeeld viel weg. “Ik dacht altijd: we worden samen oud. Als dat niet doorgaat, moet je alles opnieuw bekijken: je huis, je financiën, maar ook je pensioen. Je realiseert je: dit moet ik voortaan alleen regelen.”
In de hectiek van verhuizen en opnieuw beginnen, schoof pensioen niet automatisch bovenaan de prioriteitenlijst. Toch maakte Ilse wel een overzicht. “Omdat ik zelfstandig ondernemer ben, stort ik mijn pensioenpremies zelf. Ik wilde weten: wat staat er nu, wat komt er later nog bij? Dat gaf houvast.”
De scheiding bracht een belangrijke bewustwording: pensioen is geen gedeelde verantwoordelijkheid meer, maar een persoonlijke. “Ik ben me gaan realiseren dat ik het overzicht zelf moet houden.
Ze schakelde daarom ook een financieel expert in. “Die heeft met me meegerekend. Nieuwe inzichten leverde het niet direct op, behalve de bevestiging dat ik nog wel even moet doorwerken. Maar dat wist ik eigenlijk ook al. In je eentje verantwoordelijk zijn voor je pensioen maakt je kwetsbaarder, merk ik. Ik ben de enige die ervoor kan zorgen dat mijn zaken goed geregeld zijn.
Nu haar kinderen ouder zelfstandiger zijn kan Ilse meer tijd besteden aan werk. Dat helpt ook bij haar pensioenopbouw. “Alles wat ik extra werk, betekent meer omzet en dus meer mogelijkheden om te sparen voor later. Vroeger nam ik in de zomervakantie gerust vijf of zes weken vrij om met mijn kinderen te zijn. Nu de kinderen ouder zijn hoeft dat ook niet meer, en dat komt in mijn huidige financiële situatie ook goed uit. Natuurlijk neem ik nog steeds vakantie, maar ik merk dat ik nu bewuster kies: doorwerken levert ook iets op voor later.”
Als ze nadenkt over haar pensioen, droomt Ilse niet van een luxe leven. “Het ideaal is dat ik gezond ben, dat het goed gaat met mijn kinderen, en dat ik de vrijheid heb om dingen te doen die ik leuk vind. Een hypotheek die (bijna) is afgelost, misschien kleinkinderen, en genoeg financiële ruimte om zonder zorgen keuzes te maken.
Terugkijkend staat Ilse achter de keuzes die ze in haar leven maakte, ook al hadden die gevolgen voor haar pensioen. “Toen mijn kinderen klein waren, werkte ik bewust minder. Dat was voor mij op dat moment de juiste keuze: ik wilde er zijn voor mijn kinderen. Natuurlijk betekende dat ook dat ik minder pensioen opbouwde. Maar eerlijk gezegd dacht ik daar toen helemaal niet over na. Je kijkt vooral naar wat er nú nodig is: kan ik de rekeningen betalen, hebben we genoeg om van te leven? Pensioen voelt dan nog als iets van de verre toekomst. Ik denk dat veel ouders dat herkennen – je prioriteit ligt bij je gezin, niet bij je oude dag. Achteraf gezien zou ik het misschien niet anders hebben gedaan. Het paste bij die fase van mijn leven, ook al heeft het effect op hoe ik er nu voor sta.”
Wat ze anderen zou aanraden: zoek op tijd uit hoe je pensioen ervoor staat. “Na mijn scheiding heb ik op mijnpensioenoverzicht.nl gekeken en alle bedragen in een Excel gezet. Dat geeft overzicht: wat heb ik opgebouwd, wat komt er nog bij, en op welke leeftijd? Het kost even tijd, maar dan weet je tenminste waar je aan toe bent.”
Hoe Ilse nu kijkt naar de komende jaren en haar pensioentijd? “Ik weet dat ik nog een tijd moet doorwerken. Op mijn zestigste stop ik zeker niet. Maar dat geeft niet. Voor mij gaat het erom dat ik het overzicht heb en er bewust mee bezig ben. Het hoeft niet perfect te zijn, zolang ik maar weet waar ik sta en welke keuzes ik kan maken. Met dat inzicht voel ik me gerust over de toekomst.”